چه کسانی بر نگرانی از تقلب در انتخابات عراق دامن می زنند؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ به موازات نزدیک شدن به موعد برگزاری انتخابات عراق، تحلیلگران سیاسی عرب و غیر عرب، با گرایشات سیاسی مختلف، معترفند که جبهه سیاسی نزدیک به ایران در انتخابات آتی، مسلما خوش می درخشد. این امر نگرانی محور های رقیب برای محور مقاومت به رهبری ایران را به بار آورده زیرا در صورت، شگفتی ساز شدن طیف سیاسی نزدیک به ایران، در انتخابات پیش روی عراق، که می توان آن را جزو مهم ترین کشورها و شاید مهم ترین کشور در پهنه منطقه و جهان دانست، بغداد رسما یک گام بلند برای عضویت رسمی در محور مقاومت بر خواهد داشت.

در انتخابات پیش رو، ائتلاف فتح، طیف اصلی نزدیک به ایران محسوب می شود. سران این ائتلاف اخیرا با ایرج مسجدی و غیب پرور، فرمانده بسیج ایران، دیدار کرده اند که نشان دهنده عمق روابط تهران با این ائتلاف است. نظرسنجی های داخلی عراق نشان می دهند که دست برتر در انتخابات پیش رو، با "ائتلاف فتح المبین" است. مرکز بررسی های استراتژیک دجله، در یک نظرسنجی در حدود 4 ماه پیش، به این نتیجه رسید که ائتلاف فتح در انتخابات آتی پیشتاز خواهد بود. همچنین، یسرا مهدی، گزارشگر پیشین تلویزیون الاتجاه و موسس بنیاد دفاع از قربانیان جنگ عراق، طی یک بررسی میدانی تاکید داشته که متعاقب محبوبیت حشدالشعبی در بدنه جامعه عراق، محبوبیت ائتلاف فتح نیز بالا خواهد بود. یسرا مهدی در مصاحبه با راهبرد معاصر اظهار داشت در استان های سنی نشینی همچون صلاح الدین و الانبار هم گرایش به حشدالشعبی مشهود است. با این اوصاف، هرچند نمی توان چنین نتیجه گرفت که ائتلاف فتح، می تواند اکثریت کرسی های پارلمان را از آن خود کند و به پست نخست وزیری دست یابد، ولی در این مورد شکی باقی نمی ماند که شمار کرسی های فتح پس از انتخابات 2018، زیاد خواهد بود به نحوی که می توان آن را جزو 3 طیف اصلی پارلمان، یعنی ائتلاف قانون و النصر بر شمرد. شاید در نگاه اول ورود ائتلاف فتح به سه ائتلاف اصلی پارلمان به عنوان یک پیروزی بزرگ به چشم نیاید اما واقعیت این است که ائتلاف فتح تبلیغات بسیار پایین تری داشته، بسیاری از نامزدهای آن تازه واردها به عرصه سیاست هستند و بر خلاف دو رقیب دیگر (ائتلاف دولت قانون و نصر)، به رده های بالای قوه اجرایی دسترسی نداشته است. با این پیش زمینه می توان گفت که حضور در میان سه قدرت برتر پارلمان عراق برای نزدیک ترین ائتلاف سیاسی به محور مقاومت، پیروزی بزرگی است.

در مقابل این نشانه های مثبت برای محور مقاومت در جبهه سیاسی عراق، محور آنکارا و ریاض، به همراه ایالات متحده، متوجه جدیت احتمال شکست در انتخابات پیش رو شده اند. ذکر این نکته لازم است که طبق شواهد و قرائن موجود، ائتلاف نصر به رهبری العبادی، ائتلاف سائرون (متشکل از جبهه صدر و کمونیست ها) و جریان ملی حکمت در جبهه سعودی پنداشته می شوند. برای اثبات این مدعا می تواند به برخی از اقدامات اخیر رهبران هر یک از این سه جریان اشاره داشت:

•  العبادی با چهار سفر به عربستان (طی یک سال)، موافقت با تشکیل سازمان همکاری عربستان-عراق، پذیرش تاسیس کنسولگری عربستان در نجف و بصره و قبول استوار نامه سفیر جدید ریاض در بغداد، نشان داد که تمایل ندارد با رویکرد های ضد سعودی محور مقاومت همراهی کند. قدرت اصلی که عربستان روی آن سرمایه گذاری کرده ائتلاف نصر به رهبری العبادی است هرچند که وی نشان داده تمایلی به ورود به محور ریاض و مقابله به محور مقاومت هم ندارد. در مجموع عربستان از سر ناچاری به ائتلاف نصر رضایت داده است.

• صدر، مهره دیگری است که اخیرا همسویی های مشهودی با عربستان از خود نشان داده است. مقتدی صدر، در پرونده سوریه، "دخالت ایران در عراق"، لزوم خلع سلاح حشدالشعبی و جدایی مذهب از سیاست در عراق، با عربستان هم نظر است و با بر شمردن عربستان به عنوان "پدر کشورهای عربی"، مهر تائیدی بر گرایش غالب به سوی بن سلمان گذاشته است.

• حکیم هم پس از جدا شدن از مجلس اعلای اسلامی عراق، یکی از نزدیک ترین نهادهای عراقی به ایران و دریافت کمک چند میلیون دلاری از عربستان برای تجهیز شبکه تلویزیونی اش (الفرات) و همچنین تبریک به السیسی (عضو برجسته محور ریاض) به خاطر انتخاب مجدد در انتخاباتی که در بسته بودن آن هیچ شبهه ای نیست، نشان داد که از محور مقاومت فاصله گرفته و به سوی ریاض پیش می رود. البته نباید چنین گفت که حکیم جزوی از محور ریاض شده بلکه وی تنها، از محور مقاومت فاصله گرفته است. از این جنبه، موضع حکیم نزدیک به العبادی است.

محور آنکارا از سوی دیگر، برای مقابله با نفوذ منطقه ای رقیب خود ایران، از گزینه هایش در انتخابات پارلمانی پیش رو حمایت می کند. این گزینه ها شامل طیف النجیفی ها و سلیم الجبوری و جبهه الترکمانیه می شوند. در حال حاضر، النجیفی ها و جبهه الترکمانیه چندان قدرت عرض اندام ندارند در نتیجه، تنها گزینه جدی برای ترکیه، که البته آن هم نخواهد توانست چندان اثری در آینده عراق ایفا کند، الجبوری است. رئیس پارلمان عراق علی رغم گرایشات اخوانی، چندان تمایل جدی به ترکیه هم نشان نمی دهد و گاه حتی علنا لب به انتقاد از آنکارا گشوده است.

بر این مبنا، امیدواری بالایی برای پیروزی خط نزدیک به محور مقاومت در انتخابات آتی وجود دارد و همزمان، محور ریاض و آنکارا هم نگران این امر هستند که طیف های مورد حمایت آن ها، نتوانند آن میزان که نیاز است آرای مردم را به سوی خود جلب کنند. طرحی که مخالفان محور مقاومت به منظور پیشگیری از قدرت گرفتن بیشتر ائتلاف فتح در پی گرفته اند، برجسه سازی کلید واژه "تزویر و تدلیس" در انتخابات است. تزویر در قاموس سیاسی عراق به معنای تقلب است. رسانه های وابسته به سعودی، ترکیه و امریکا، گفته های مقامات عراقی را که از احتمال تدلیس و تقلب در انتخابات عراق سخن می گوید، در ابعاد گسترده ای، پوشش می دهند.

چنین طرحی، یادآور انتخابات سال 1388 است که یک جبهه، با تکرار کلید واژه تقلب، زمینه به وجود آمدن بی ثباتی و نا آرامی را برای دوره پس از شکست خود، آماده ساخت. هیچ بعید نیست طیف های مورد حمایت آنکارا و ریاض، در صورت پیروزی قاطع ائتلاف فتح، با استناد بر ادعای امکان تقلب در انتخابات پیش از برگزاری آن، عرصه را برای تنش های سیاسی و سد کردن راه عراق به سوی محور مقاومت، هموار سازند.